Tipio anghyfreithlon

Beth yw e? 
Tipio anghyfreithlon yw gollwng unrhyw wastraff ar dir sydd heb drwydded i’w dderbyn,” yn ôl Keep Britain Tidy. Mae tipio yn anghyfreithlon dim ots maint y gwastraff, o fagiau sbwriel ac oergelloedd i dryciau llawn gwastraff adeiladu. Mae tipio anghyfreithlon yn costio Cymru tua £2 miliwn y flwyddyn.

A fedrai rhoi gwybod i rywun? 
Wrth gwrs. Os welwch chi rywun yn tipio’n anghyfreithlon, fedrwch gysylltu â’ch awdurdod lleol. Drwy wneud hyn, mae’r gwastraff gallu cael ei glirio’n ddiogel, ac mae’n bosib caiff y troseddwr ei ddal a’i erlyn. Os yn bosib, ceisiwch nodi gymaint o fanylion â phosib, megis beth sy’n cael ei dipio, faint, dyddiad, amser, lleoliad, pwy a rhifau cofrestri ceir.

Beth yw’r gosb am dipio? 
Mae’n drosedd o dan Adran 3 o’r Ddeddf diogelu’r Amgylchedd 1990, ac mae’r drosedd gallu cael ei chosbi â dirwy hyd at £50,000 a chyfnod yn y carchar. Llynedd yng Nghymru, cafodd 95% o droseddwyr eu herlyn.

Beth ddylwn i'w wneud gyda’m heitemau gwastraff mawr? 
Dylai eitemau mawr megis dodrefn a chyfarpar coginio cael ei chludo i’ch canolfan ailgylchu lleol. Os nad oes mod di chi wneud hyn, mae y rhan fwyf o gynghorau yn darparu gwasanaeth casglu eitemau mawr. Cysylltwch â’r cyngor i drefnu casgliad. Cofiwch, os ydych yn talu i rywun glirio’ch gwastraff, ac y maen nhw yn tipio’n anghyfreithlon, fedrwch chi dal cael eich erlyn. Sicrhewch eu bod nhw’n gludwyr gwastraff cofrestredig.

Sut fedrai reportio tipio anghyfreithlon? 
Fedrwch wneud hyn ar-lein yma:

Cyngor Bwrdeistref Sirol Castell-nedd Port Talbot

Powys

Bro Morgannwg

Rhondda Cynon Taf

Caerdydd

Fedrwch hefyd ffonio’r heddlu (dim argyfwng) ar 101, Crimestoppers ar 0800 555 111 neu Asiantaeth yr Amgylchedd ar 0800 807 060.